باتری شاخص مهمش نحوه نگهداری آن است که باید درموردش بدانید. باتری‌های لیتیوم پلیمر امروزه از کارآمدترین باتری‌های پر استفاده در ساختار وسایل و لوازم صنعتی بسیاری هستند، همه کاربرانی که از پهپادهای کشاورزی در مشاغل و زندگی صنعتی خود استفاده میکنند از اهمیت بالای این نوع باتری‌ها اطلاع دارند .
نگهداری و مراقبت از این باتری‌های نکته قابل توجهیست که برخی از کاربران با رعایت کردن یک سری شرایط همواره به آن می‌پردازند.
معمولا بیشتر ما کلمه ی باتری را با باتری های قلمی به خاطر می آوریم که خاطرات زیبای اسباب بازی های برقی را برای ما به همراه دارند. ولی امروزه با انواع بی شماری از باتری های مختلف و متفاوت در اطراف خود مواجه هستیم. از ساعت دور مچ تا تلفن های همراه تا ریزترین ابزار های اطراف ما پر شده اند از باتری های مختلف که هر روزه بار ها و بار ها با آن ها سر و کار داریم.
با توجه به مورد استفاده، شرکت های تولیدکننده در سراسر جهان انواع مختلفی از باتری ها را تولید و عرضه می کنند.
با رشد چشمگیر پهپاد ها در سالیان اخیر و استفاده روزافزون آن ها در جزئی ترین زمینه های زندگی ما، انتخاب صحیح باتری برای پهپاد، یک دغدغه مهم برای شمار زیادی از افراد، از جمله سازندگان و مصرف کنندگان پهپاد محسوب می شود.
در این نوشتار سعی داریم سفری کوچک داشته باشیم به دنیای باتری ها(بیشتر باتری های مناسب برای پهپاد های سمپاش)
قبل از هر چیز باید یاد بگیریم از مشخصات هر باتری چه نکات و اطلاعاتی می توان به دست آورد.
در این فرآیند از تعدادی سلول استاندارد از قبل ساخته شده استفاده می شود و به صورت مدارات سری و موازی این سلول ها در کنار هم قرار می گیرند.
هر سلول یک باتری مستقل است که با ظرفیت و مشخصات استانداردی ساخته شده است. در اینجا سلول های استفاده شده هر کدام یک باتری کوچک با ولتاژ نامی ۳.۷ ولت هستند.وقتی دو تا باتری به صورت متوالی و پشت سر هم(سری) قرار بگیرند، ولتاژهای اون ها با هم جمع میشه وقتی دو تا باتری کنار هم به صورت موازی قرار بگیرند، اون وقت ولتاژشون همونه… ولی می تونن جریان بیشتری تولید کنن
سازندگان و یا کسانی که باتری ها را اصطلاحا پک می کنند، بر اساس مقدار جریان مورد نظر و ولتاژ مورد نیاز این سلول ها را در مسیر های موازی و سری متصل می کنند و باتری مورد نظر را بسته بندی می کنند و برای اطلاعات مشتری آن را روی بسته بندی هم چاپ می کنند.(حرف S نشان دهنده ی تعداد سلول سری و حرف P نشان دهنده ی شاخه های موازی است)
جالب است بدانید در بسیاری از تجهیزات مربوط به پهپاد ها (وشاید روبات ها) برای اشاره به ولتاژ تجهیزات از همین اصلاح سلول استفاده می شود.
مثلا در این اسپید کنترلر، تعداد ۲ تا ۶ سلول سری باتری پشتیبانی می شود. یعنی ولتاژی حدود 7.4 تا 22.2 ولت
معیار بعدی 22000mAH است که نشان می دهد توانایی نگهداری باتری در چه حدی است. ۱ آمپرساعت مقدار بار الکتریکی است که در مدت ۱ ساعت و با جریان ۱ آمپر از یک مقطع سیم می گذرد. با زبان خودمانی این عدد نشان می دهد که اگر بخواهیم از باتری مان ۲۲۰۰۰ میلی آمپر(همان ۲۲ آمپر) جریان بکشیم، در یک ساعت خالی می شود.(البته به شکل تئوری و ایده آل! 😀 )
معیار بعدی 25C است. C همان ظرفیت نامی باتری است. این عدد نشان دهنده توانایی دشارژ(تخلیه شدن) باتری است. یعنی این باتری می تواند ۲۵ برابر ظرفیت اسمی تخلیه شارژ داشته باشد. به زبان ساده تر این باتری ۲۵ برابر ۲۲۰۰۰ میلی آمپر (می شود ۵۵۰ آمپر 😀 ) می تواند جریان بدهد و این باتری در یک بیست و پنجم ساعت تمام ظرفیت خود را تخلیه می کند.(تمام می شود)
یعنی این باتری قادر است تا در هر لحظه ۵۵۰ آمپر جریان بدهد. ولی در صورتی که این مقدار جریان از آن بکشیم، کمتر از یک ساعت دوام می آورد. برای محاسبه این زمان می توانیم عدد ۲۵ را معکوس کنیم. بنابراین در یک بیست و پنجم ساعت یعنی 2.4 دقیقه باتری خالی خواهد شد.
در عمل کارخانجات سازنده با آزمایشات مفصل، فرآیند شارژ و دشارژ باتری را به دقت زیر نظر می گیرند و چند نمودار و منحنی به ما می دهند که براساس آن می توانیم دقیق تر طراحی خودمان را انجام دهیم.
LiPo نشان دهنده ترکیب شیمیایی به کار رفته در ساخت باتری و تکنیک شیمیایی به کار رفته در ساخت باتری است. باتری های لیتیوم پلیمری دارای ظرفیت و بازده خیلی خوبی هستند و تقریبا باتری محبوبی در بازار به شمار می روند. همچنین اشتعال آن ها ایمن تر از باتری لیتیوم یونی است و حالت انفجاری کمتری دارند.
همه ما بر این باور هستیم که برای شارژ یک وسیله کافیست شارژر آن را وصل کرده و چندین ساعت آن را در همین وضعیت رها کنیم تا به میزان شارژ مورد نظر برسد. اما فقط افراد کمی از زمان به موقع وصل کردن شارژر یا جداسازی به موقع آن اطلاع دارند.
و یا برای انواعی از باتری‌ها لازم است حالت شارژ معقولی را از شارژر انتخاب کنیم. باتری‌های لیتیوم پلیمری از این دست هستند. همیشه و در هرزمان هنگام شارژ آنها باید از حالت شارژ بالانسر ( شارژ متعادل) استفاده شود.
تنها زمانی از این حالت استفاده نمی‌کنیم که یک باتری تک سلولی داریم. طبیعتا یک سلول نیازی به بالانس کردن ندارد. اما باتری‌هایی که دارای دو یا چهار سلول هستند باید همیشه در حالت متعادل شارژ شوند.
بیشتر بخوانید: ساخت سنسور دوربین دیجیتال
تخلیه کامل باتری لیتیوم پلیمر یا استفاده از آن تا آخرین مقدار علاوه بر ایجاد یک موقعیت خطرناک در پرواز، باتری شدیدا آسیب وارد کرده و سبب کاهش طول عمر آن میشود.
حداکثر مقدار تخلیه برای هر سلول موجود در باتری مقدار 3 ولت برای هر سلول است.
تمامی اسپیدکنترلرهای الکترونیکی که برای کار با باتری پلیمر ساخته شدن، دارای نوعی LVC
(قطع در صورت ولتاژ پایین) هستند که پس از رسیدن به یک مقدار خاص از پیش تعیین شده باتری را قطع می‌کند. پس باید مشخص شود حاشیه امن هر باتری چقدر است که معمولا پایین تر از مقدار 3 ولت نخواهد بود، هدف ما ایجاد فاصله امنی تا رسیدن به 3 ولت یا گاها نرسیدن به این مقدار است.
ولتاژ قطع پیشنهادی برای هر سلول 4.3 ولت است.
رها کردن باتری با شارژ کامل حتی برای چند روز سبب نزول و افت عملکرد درون سلول‌ها میشود که عمدتا به مشخصه پف شدن یا ورم کردن باتری نمایان میشود.
پس حتی اگر موقعیت استفاده و تخلیه باتری را نداشتید مجددا باتری را در حالت شارژ بالانسر نگهداشته و به حالت شارژ مناسب نگهداری (Storage) برسانید. در این صورت انرژی اضافی باتری خالی میشود.
پس از هربار استفاده از باتری در دستگاه انرژی باقیمانده ممکن است کمتر یا بیشتر از مقدار مناسب برای نگهداری باتری باشد پس با انجام هربار این کار به طور اساسی از باتری خود محافظت کنید.
با این کار ولتاژ باتری در صورت پایین بودن تا سطح امن مورد نظر افزایش می‌یابد. و اگر ولتاژ بالایی داشته باشد تا سطح مورد نظر کاهش می‌یابد.
شارژر بالانسر باتری را به حالت تعادل و وضعیت مناسبی برای نگهداری میرساند.
تمامی تولیدکنندگان باتری‌های پلیمر قبل از خارج شدن آنها از کارخانه ، باتری‌ها را در حالت شارژ نگهداری (Storage) قرار می‌دهند، بسته به زمان خریداری شما و زمانی که از استوریج شدن باتری در کارخانه گذشته ممکن است ولتاژباتری به آرامی افت کرده باشد.
پس بهتز است در صورت خریداری باتری جدید و تمایل به شارژ آن از حالت شارژ بالانسر استفاده کنید. تا ولتاژ به نقطه امن برگشته و سلول‌ها در حالت بالانس قرار گیرند.
برای نگهداری از باتری لیتیوم پلیمر بهتر است که آن را در جای خنک و خشک نگهداری کنید البته دما فضا نباید خیلی پایین باشد بین 10 تا 60 درجه معقول ترین دما برای نگهداری باتری است.
اگر کارتان با باتری تمام شده و قصد شارژ و استفاده مجدد از آن را دارید، اجازه دهید باتری خنک شود بعد آن را شارژ کنید. شارژ کردن یک باتری داغ منجر به افت عملکرد آن میشود.
ضریب تخلیع باتری خود را متناسب به کار و استفاده خود پیدا کنید، مثلا اگر باتری پس از استفاده زیادی داغ باشد یعنی ضریب C برای کاربرد شما مناسب نیست. یا شاید به معنای تخلیه بیش از حد باتریست.
هوای سرد هنگام استفاده به باتری شما آسیبی نمی‌رساند. اما برای نگهداری انرژی باتری‌های سرد به خوبی شرایط دمای عادی محیط، عمل نمی‌کنند.
برخی‌ها کنجکاوند که اگر باتری را در یخچال یا فریزر نگه دارند آیا به آن آسیب می‌زنند؟
بله! اما آسیب اصلی در اصل زمانی به آن وارد میشود که شما آن را از فریزر خارج می‌کنید. زیرا که در آن لحظه دمای باتری از محیط کمتر است و موجب چگالش رطوبت میشود که ممکن است درون باتری هم اتفاق بیوفتد که برای باتری بسیار مضر است.
و یا باتری را در فضاهای داغ مثل ماشین در معرض تابش خورشید رها نکنید.
به دلیل اینکه ما اطلاعی از نوع استفاده، نگهداری یا چگونگی تخلیه شارژ آن در گذشته نداریم خرید باتری دست دوم توصیه نمی‌شود. مگر آنکه از شرایط گذشته آن مطلع باشیم و یا باتری دارای تاریخچه استفاده باشد.
اگر باتری دارید که به هر دلیلی برای مدتی طولانی (چند ماه یا چند سال ) حتما پس از گذشت چند ماه حداکثر 6 ماه باتری را به شارژر بالانسر متصل کنید تا مجددا ولتاژ سلول‌ها به سطح ایمن رسیده و متعادل شوند.
یا می‌توان از دستگاه چک سلول‌ها استفاده کرد که هر 2 یا 3 ماه یکبار از آن استفاده میشود تا از وضعیت ایمن سلول‌ها مطمعن شوید.
قبل از دور انداختن باتری‌های لیتیوم پلیمری حتما از تخلیه صد درصد آنها مطمعن شوید، درصورت باقی ماندن حتی مقداری انرژی در باتری ممکن است منجر به آتش سوزی شدید شود.
ممنون که با مجله اوجیران (شرکت اوج آسمان زاگرس) همراه بودید✔️
نشانی دفتر تهران
تهران، خیابان کارگر شمالی،خیابان فکوری
نشانی دفتر لرستان
خرم آباد، کمالوند، پارک علم و فناوری لرستان
نشانی کارخانه
خرم آباد شهرک صنعتی شماره ۲ بلوارخلیج فارس خیابان همت پلاک ۱۰۰ ساختمان زنده یاد محمد امین بالغ
اخرین بند اصلا درست نیست وبار فرهنگی منفی دارد واژه دور انداختن یعنی چی؟ اینطور تداعی میشود که هر چیزی را هرجا دلمون خواست بندازیم!
باتری را به ضایعاتی ها یا کسانی که جمع میکنند تحویل دهید به هیچ عنوان حتی داخل سطل اشغال نیندازید!
سلام
وقتتون بخیر
شما تعویض باتری هم انجام میدین؟
اگه بخواهیم باتریمونو تعویض کنیم میتونیم با شما تماس بگیریم؟